nijmegen-lille

Het is lekker warm en fris vandaag, afwisselend. In mijn koffer een doos drop. Met de trein reist Connie naar nieuwe contreien. Allereerst een overwegend Franstalig symposium in Lille. Waarschijnlijk wordt dat vooral een exercitie in LSF (de Franse gebarentaal), meer nog dan Frans spreken; mijn Frans is dusdanig rudimentair dat de L die ik gebruik zo donker klinkt dat ik de afgelopen week diverse keren mijn reisbestemming meermaals heb moeten herhalen. Op de terugweg langs een zoetwatermosselonderzoekster in Brussel, waar ook een musicologe en humanistiek raadsvrouwe in spé ons treft. Een heus damesweekend, waarvan ik me serieus afvraag of ik het al eens eerder heb aangedurft. We zijn zelfs van plan een Chocolatérie te bezoeken. Ik maak er na dik 25 jaar nog steeds een punt niet van chocolade te houden, een van mijn luttele pogingen om genderspecifieke vooroordelen van de kaart te vegen. Tot nog toe hebben deze uitspraken geleid tot rake klappen als 'ja, je moet inderdaad wat meer aan je vrouwelijke kant werken!' (2005 te Sienna geloof ik), en 'ja, maar waar is die doos truffels dan gebleven' (details verder verdrongen). Maar dat terzijde. Gelukkig zijn het beide alt-vrouwtjes, dat scheelt vast stukken.
In de stationshal ben ik naarstig opzoek naar een toilet. Ik zie een bordje met een pijl naar boven. Naar boven betekent rechtdoor - verderop op het horizontale vlak- weet ik. In het toilet staan twee rode pijlen naar beneden. Aan het eind van de tweede pijl vind ik een doortrekknop waar je met je voet op mag drukken. Naar beneden op het verticale vlak, letterlijk. Een pijl schuinomhoog betekent naar boven met de trap. Een pijl schuinrechts omlaag wijst op de ingang van de roltrap naar het hoger gelegen perron. Verwarrend. Een van de dingen die ik op de poster heb gezet die ik op het symposium presenteer, is dat de interpretatie van de richting van een wijsgebaar deels afhankelijk is van het conventies binnen een gemeenschap. Ik dacht eigenlijk dat dit als vanzelfsprekend ook zou gelden voor pijlen op plaatjes, maar enige systematiek vind ik nog moelijk te ontdekken. De verarming van gebaar naar plaatje -en het verlies van een dimensie - lijkt nogal bepalend. Ik vraag me af hoe en waarom. Verschilt de interpretatie van zo'n plaatjespijl ook per land?
Bij de rij voor de incheckbalie herken ik een enorme groep Javanen aan hun zachte stem, en -e ipv -a uitgangen. Voor ik het weet schieten er drie hoofddoekjes voor me. De vierde (en ook overige 15) ben ik voor door mijn koffertje er snel voor te duwen. Met respect wordt er wat ruimte gecreeerd. Ik ben enigszins triomfantelijk. Na de Vlaamse paspoortcontrole moet ik ook nog langs UK border control. Even ben ik in de war, maar die trein gaat natuurlijk gewoon door naar London. Nog even en die Javanen denken voortaan dat Belgen assertiever zijn dan Britten.
De trein naar Lille, da's maar een half uurtje vanuit Brussel. Op het bankje naast mij komt een monnik zitten. Ik word er opmerkelijk genoeg verlegen van. Kan blijkbaar toch niet meer helemaal zonder interesse kijken naar een man met een kruis om zijn nek. Zijn rugzak matcht de kleur van zijn jurk. Blauw staat 'm goed. Afwisselend kijken we naar elkaar. Hij grijpt losjes onder de stof en rommelt wat op kruishoogte. Met de oogjes dicht friemelt ie met zijn rozenkrans. Kort na vertrek uit Brussel verkast 'ie. Jammer. Ik vraag me af waarom. De pijlen voor rechtdoor wijzen in Lille naar beneneden...