coupe

De directeur van de universiteit noemt het een heuse coupe en dat is het ook wel te noemen. In deze uit de kluiten gewassen provinciestad hebben ze sinds de herfst een nieuw onderzoeksinstituut voor Gebarentaal- en Dovenstudies met aan het hoofd een onderzoekster van wereldkaliber. De BBC is er zelfs bij, natuurlijk ook vanwege de mooie plaatjes die te schieten zijn van mensen met allerlei verschillende huidskleuren en klederdrachten die expressief aan het gebaren zijn. Tevens is de vice-president van World Federation of the Deaf aanwezig. En dat van een universiteit waar de gebouwen onaangenaam lelijk zijn, de admin trager dan traag is, en het meubiliair naar rook ruikt. Ze hebben wel lef hier en durven ambiteus te zijn met een jaar-nul onderwijsprogramma dat ze via afstandsonderwijs willen aanbieden aan dove studenten in de hele wereld. Met zo'n jaar-nul kunnen studenten toegang krijgen tot de universiteit terwijl ze misschien nog geen middelbare school hebben afgerond. Het verdere programma is zogezegd gesandwicht, dwz dat studenten altijd na een tijd in de UK, weer terug moeten naar hun eigen land om de opleiding af te ronden. Zo wordt een braindrain van dovengemeenschappen in ontwikkelingslanden voorkomen. Alles aan dit soort onderzoek is politiek. En wat dat betreft kan ik nog veel leren.
Mijn promotiebegeleidster Ulrike heeft me in een workshop geplaatst met bijna alleen maar doven. En het gaat over ethische vragen als wie er onderzoek mag doen in dovengemeenschappen in de wereld, wie er van profiteert etc. Woorden als horende mensen, niet-gebaarders, en fascisten worden zo'n beetje door elkaar heen gebruikt. Gelukkig mag ik ook vertellen over mijn dorp, dat de meeste doven toch als idyllisch beschouwen vanwege het feit dat doven daar geen communicatieproblemen hebben, voor taalkundigen is elk onderzoek naar zo'n speciale taal bijna geoorloofd dus ik krijg de vloer. In tegenstelling tot mijn workshopgenoten hebben de doven in mijn dorp geen Dove identiteit maar een als gelijkwaardig lid van Bengkala, het dorp. Doven in de Westerse wereld daarentegen hebben met allerlei soorten van misvattingen en onderdrukking te maken en zijn dovenheid als hun culturele identiteit gaan beschouwen, anders dan de horende wereld. Het feit dat ik horend ben probeer ik zoveel mogelijk goed te maken door te gebaren met mensen en met verhalen over de dovenschool die we er aan het opzetten zijn. Een doktors-titel in ruil voor een kans om te leren lezen en schrijven door een docent die hun moedertaal kan. Uiteindelijk worden we het er over eens dat autitieve of zelfs culturele status minder belangrijk is dan respect voor de desbetreffende gemeenschap.